ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ: ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 52 ಎಕರೆ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ಭವ್ಯ ದೇವಾಲಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಟಾಟಾ ಸನ್ಸ್ ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಈಗಾಗಲೇ ಹಸಿರು ನಿಶಾನೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಅಯೋಧ್ಯೆಯನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸುವ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

₹750 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಳ್ಳಲಿರುವ ಈ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ, ಭಾರತದ ದೇವಾಲಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ, ಶಿಲ್ಪಕಲೆ, ಕೆತ್ತನೆಗಳು, ಪ್ರಾಚೀನ ನಿರ್ಮಾಣ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಹಾಗೂ ರಾಮಾಯಣ ಪರಂಪರೆಯ ಆಳವನ್ನು ವಿಶ್ವ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವಂತೆ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಂಡಿದೆ. ಗ್ಯಾಲರಿಗಳು, ವಿಶಾಲ ಭೂದೃಶ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಕ್ಯುರೇಟೆಡ್ ಸಭಾಂಗಣಗಳು ಹಾಗೂ ಡಿಜಿಟಲ್ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಯಾತ್ರಿಕರು, ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತಲ್ಲೀನಗೊಳಿಸುವ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡಲಿವೆ.

ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು

ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ಭೂಮಿ:
ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಕ್ಕಾಗಿ 52.102 ಎಕರೆ ನಜುಲ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು 90 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ₹1 ನಾಮಮಾತ್ರ ದರದಲ್ಲಿ ಟಾಟಾ ಸನ್ಸ್‌ಗೆ ಗುತ್ತಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ವಸತಿ ಮತ್ತು ನಗರ ಯೋಜನಾ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಇಲಾಖೆಗೆ 27.102 ಎಕರೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ:
ಯೋಜನೆ ಟಾಟಾ ಸನ್ಸ್‌ನ CSR ಉಪಕ್ರಮದಡಿ ಜಾರಿಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದು, ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚ ₹750 ಕೋಟಿ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಂಪನಿಗಳ ಕಾಯ್ದೆ ಸೆಕ್ಷನ್ 8ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಾಭರಹಿತ ವಿಶೇಷ ಉದ್ದೇಶದ ವಾಹನ (SPV) ಮೂಲಕ ಯೋಜನೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲಿದ್ದು, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ, ಯುಪಿ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಟಾಟಾ ಸನ್ಸ್ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಸಮಿತಿ ಪಾರದರ್ಶಕ ಆಡಳಿತವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲಿದೆ.

ಒಪ್ಪಂದ ಮತ್ತು ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 3, 2024 ರಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಟಾಟಾ ಸನ್ಸ್ ನಡುವಿನ ತ್ರಿಪಕ್ಷೀಯ MoUಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಯಿತು. ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ

ಈ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಯೋಜನೆ ಅಯೋಧ್ಯೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಗೆಲುವೆಂದು ಪರಿಣಿತರು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಟಾಟಾ ಸನ್ಸ್ ಬೆಂಬಲಿತ ಯೋಜನೆ ಎಂದರೆ ವಿಶ್ವದರ್ಜೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಸ್ವಚ್ಛ ಅನುಷ್ಠಾನ ಮತ್ತು ಬಲವಾದ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಎಂಬ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಜನರು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಆದಾಯವನ್ನು ತರುತ್ತಿರುವ ಬುದ್ಧಿವಂತ ಹೂಡಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೂ ಹೊರಬಂದಿದೆ. ಟಾಟಾ ಸನ್ಸ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಈ ಐಕಾನಿಕ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ, ಅಯೋಧ್ಯೆಯನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹಿರಿಮೆ ನೀಡುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ.